Πληροφορίες
Η Νέα Καρυά είναι οικισμός της Ανατολικής Μακεδονίας στην Περιφερειακή Ενότητα Καβάλας.
Γενικά στοιχεία
Η Νέα Καρυά βρίσκεται στην πεδιάδα του Νέστου (Χρυσούπολης), σε υψόμετρο 5 μέτρα ενώ απέχει 10 χλμ. Ν. από την Χρυσούπολη (έδρα του δήμου) και 17 χλμ. Α. από την Καβάλα. Το χωριό ήταν αρχικά κτισμένο 3 χιλιόμετρα ανατολικότερα, αλλά λόγω πλημμυρών του Νέστου το διάστημα 1946-1949, ξαναχτίστηκε πάνω στον οδικό άξονα Χρυσούπολης - Κεραμωτής. Εκδηλώσεις Το πανηγύρι του χωριού στις 23 Αυγούστου ξεχωρίζει ως το μεγαλύτερο όλης της περιοχής. Την επόμενη ημέρα το πανηγύρι κλείνει με την «πάλη με λάδι» ένα έθιμο που οι κάτοικοι έφεραν από την πατρίδα τους και το διατηρούν ως σήμερα.
Ιστορικά στοιχεία
Οι κάτοικοι της Νέας Καρυάς κατάγονται από την Ανατολική Θράκη. Οι περισσότεροι από αυτούς από το χωριό Καρυά της περιοχής Μαλγάρων. Μετά τη Μικρασιατική καταστροφή αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τις προγονικές εστίες τους και πρόσφυγες να αναζητήσουν τη νέα τους πατρίδα στην ελεύθερη Ελλάδα. Εγκαταστάθηκαν στη δυτική πλευρά του Νέστου στα τσιφλίκια Καρά-Μπέη και Μπιλάλ-Αγά. Βέβαια οι πρώτοι κάτοικοι της Καρυάς έρχονται στην περιοχή του Σαρή-Σαμπάν (Χρυσούπολης) το 1914 όταν με την επικράτηση των Νεότουρκων στο Οθωμανικό κράτος η ζωή των ελληνικής καταγωγής κατοίκων αλλάζει δραματικά. Οι εκτοπίσεις στα βάθη της Ανατολίας, η αναγκαστική στράτευση των νέων στα «αμελέ ταμπουρού» οι επιδρομές των μουατζίρηδων και το καθεστώς τρομοκρατίας που υπάρχει κάνουν «αφιλόξενο» το περιβάλλον και αρκετοί Θρακιώτες φεύγουν για την Ελλάδα. Οι περισσότεροι από αυτούς επιστρέφουν στη Θράκη και στα χωρία τους 1920-1922 όταν ελευθερώνεται η Ανατολική Θράκη. Το φθινόπωρο του 1922 εγκαταλείπουν οριστικά τις πατρίδες τους και εγκαθίστανται στους νέους οικισμούς. Το 1926 οι οικισμοί Μπιλάλ-Αγά και Καρά-Μπέη μετονομάζονται σε κοινότητα Νέας Καρυάς και αρχίζει η ιστορία του χωριού με τη νέα του μορφή. Το 1930 γίνεται ή πρώτη διανομή χωραφιών λίγο αργότερο χτίζεται το σχολείο, η εκκλησία και όλο δείχνουν ότι τα προβλήματα ανήκουν πια στο παρελθόν. Δυστυχώς για τους κατοίκους της Νέας Καρυάς μετά από λίγα χρόνια αναγκάζονται να εγκαταλείψουν ξανά το χωριό τους και να εγκατασταθούν αλλού. Αιτία οι του ποταμού Νέστου από το 1946 ως το 1949. Η αποψίλωση μεγάλου μέρους του δάσους του Νέστου (Κοτζά Ορμάν) έχει ως αποτέλεσμα να αλλάξει πορεία η κοίτη του ποταμού και να πλημμυρίσουν τρία χωριά που ήταν χτισμένα δίπλα στις όχθες του. Μεταξύ αυτών και η Νέα Καρυά.
Διοικητικά στοιχεία
Αναφέρεται επίσημα ως ξεχωριστός οικισμός το 1926 στο ΦΕΚ 413Α - 22/11/1926 να προσαρτάται στην τότε κοινότητα Χρυσουπόλεως και σε αυτόν να προσαρτώνται οι καταργούμενοι οικισμοί Καρά Βέη και Μπιλιάλαγας. Το 1928 με το ΦΕΚ 36Α - 14/03/1928 ορίστηκε έδρα της ομώνυμης νεοϊδρυθείσας κοινότητας. Σύμφωνα με το σχέδιο Καλλικράτης και την τροποποίησή του Κλεισθένης Ι, αποτελεί κοινότητα που υπάγεται στη Δημοτική Ενότητα Κεραμωτής του Δήμου Νέστου ενώ σύμφωνα με την απογραφή του 2021 είχε 1.302 κατοίκους, από 1.426 το 2011.
