Η Πετρούπολη είναι πόλη και δήμος της Αττικής που ανήκει στην Ενότητα Δυτικού Τομέα Αθηνών, στις παρυφές του Ποικίλου Όρους, 7 χιλιόμετρα από την Αθήνα. Μέχρι το 1946 ήταν τμήμα των Νέων Λιοσίων (σήμερα γνωστά με την ονομασία Ίλιον). Συνορεύει με το Καματερό, το Ίλιον και το Περιστέρι, ενώ πίσω από το Ποικίλο Όρος (449μέτρα) βρίσκονται τα Άνω Λιόσια και το Θριάσιο Πεδίο. Ο πληθυσμός της το 2021 υπολογίστηκε σε 60.146 άτομα και η έκτασή της σε 6,597 τ.χμ., με πυκνότητα 8.940 κατοίκων ανά τ.χμ. Όπως αναφέρεται στoν ιστότοπο του Δήμου Πετρούπολης, υπάρχουν δύο θεωρίες για την ετυμολογία της ονομασίας της. Σύμφωνα με την πρώτη η πόλη έχει πάρει το όνομά της από την πέτρα («πόλη της πέτρας») καθώς το υπέδαφος είναι πετρώδες και στο παρελθόν λειτουργούσαν στην περιοχή αρκετά λατομεία (νταμάρια). Η επικρατέστερη, όμως, θεωρία είναι ότι ονομάστηκε έτσι προς τιμήν του Πέτρου Α. Γιάνναρου, ιδρυτή της εφημερίδας Εσπερινή. Στις αρχές της δεκαετίας του 1930, όταν εκδότης του εντύπου είχε αναλάβει ο γιος του, Αλέξανδρος Γιάνναρος, μέσω της εφημερίδας δίνονταν κουπόνια για την απόκτηση οικοπέδων στην περιοχή που είναι σήμερα η κεντρική και η άνω Πετρούπολη. Στις 20 Μαΐου 1934, πραγματοποιούνται τα εγκαίνια της πόλης και η χάραξη του σχεδίου της. Το αρχικό σχέδιο της πόλης περιλάμβανε 166 οικοδομικά τετράγωνα. Τρεις μήνες αργότερα επεκτάθηκε σε 206. Σύμφωνα μ’ αυτό όλοι οι δρόμοι οδηγούσαν στη στρογγυλή πλατεία μέσω δυο αρτηριών: της κεντρικής λεωφόρου 25ης Μαρτίου και της οδού 28ης Οκτωβρίου. Το 1972 η Πετρούπολη γίνεται Δήμος. Αποτελείται από 4 συνοικίες και δέκα γειτονιές, που η καθεμιά έχει τη δική της ταυτότητα.

Γεωγραφία

Παλαιότερα η Πετρούπολη αποτελείτο από δασικές, αγροτικές και κτηνοτροφικές εκτάσεις. Η αστική εξέλιξη της περιοχής αντικατέστησε τις αγροτοκτηνοτροφικές εκτάσεις τις αρχές της δεκαετίας του 1950 και συνεχίστηκε μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1990. Ξεκινάει από τα 114 μέτρα υψόμετρο και τα τελευταία σπίτια είναι περίπου στα 215-225 μέτρα. Σήμερα το ανατολικό και κεντρικό κομμάτι του δήμου είναι πιο αστικοποιημένο. Το βραχώδες τοπίο του Ποικίλου όρους με λίγους θάμνους και χαμηλά δέντρα βρίσκεται στα δυτικά και στα βόρεια. Η εξόρυξη ήταν συνηθισμένη στο δυτικό τμήμα από τη δεκαετία του 1960 μέχρι μερικές δεκαετίες αργότερα. Ένα από τα εγκαταλελειμμένα ορυχεία που βρίσκεται περίπου 1 χμ. βορειοδυτικά μετατράπηκε σε πάρκο, και μερικά ακόμα έγιναν αθλητικές εγκαταστάσεις. Το Φεστιβάλ Πέτρας πραγματοποιείται κάθε χρόνο στο παλιό λατομείο «Αίμος»(260μέτρα), που μετατράπηκε στο Θέατρο Πέτρας στις αρχές της δεκαετίας του '80. Το βουνό (Ποικίλο όρος ή Ζαχαρίτσα, που στέκει στα 442 m.) βρίσκεται κατά μήκος όλου του δήμου στη βορειοδυτική πλευρά του και η κορυφή του βρίσκεται βόρεια, όπου κάθε χρόνο πραγματοποιείται ο δημοφιλής αγώνας Poikilo Rocky Mountain. Οι κεντρικοί δρόμοι του δήμου έχουν κατεύθυνση από τα νοτιοδυτικά στα βορειοανατολικά και από τα νοτιοανατολικά στα βορειοδυτικά. Συνορεύει με το Δήμο Ιλίου, Δήμο Περιστερίου, Δήμο Αγίων Αναργύρων-Καματερού και με τον Δήμο Φυλής (πίσω από το Ποικίλο).

Άλλες πληροφορίες

Η Πετρούπολη σήμερα έχει 21 νηπιαγωγεία( με την καθιέρωση της δίχρονης υποχρεωτικής εκπαίδευσης), 11 δημοτικά, 6 γυμνάσια, 5 λύκεια, 1 Επαγγελματικό Λύκειο (ΕΠΑ.Λ., πρώην Τ.Ε.Ε.), υποκαταστήματα τραπεζών και του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου, ένα αστυνομικό τμήμα, ένα ταχυδρομείο, 7 μεγάλα supermarket, εμπορικά καταστήματα, καφετέριες, μπαρ, εστιατόρια και νυχτερινά μαγαζιά. Χάρη σ' αυτά, η Πετρούπολη είναι από τους αγαπημένους νυχτερινούς προορισμούς των γύρω περιοχών και τα βράδια σφύζει από ζωή. Επίσης έχει πλατείες, περιοχές άθλησης και πάρκα. Λειτουργεί και κολυμβητήριο (ανοιχτό), στο οποίο έχουν γίνει πρόσφατες εργασίες ανακαίνισης και επισκευών και αποτελεί πόλο έλξης τόσο για μικρά παιδιά όσο και για μεγάλους, δημότες της πόλης και μη. Στην πόλη υπάρχουν δεκάδες εθνοτοπικοί, πολιτιστικοί και αθλητικοί σύλλογοι που πολύ συχνά είναι φορείς εκδηλώσεων στην πόλη. Μερικοί από αυτούς είναι οι Σύλλογοι Ποντίων, Κρητών, Ρουμελιωτών, Ηπειρωτών, Πελοποννησίων, ο Άρης Πετρούπολης, η Αναγέννηση, ο Κεραυνός,η Ακαδημία Πετρούπολης ,η Ειρήνη, η Ολυμπιάδα, ο σκακιστικός όμιλος Δίας, ο Αθλητικός Σύλλογος Πανόραμα Πετρούπολης. κ.α.

Θέατρο Πέτρας

Το 1983 με πρόταση του Μίνωα Βολανάκη και με την ένθερμη αποδοχή του Δημάρχου Νίκου Παξιμαδά χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά το παλιό νταμάρι «Αίμος» της Πετρούπολης για πολιτιστικές εκδηλώσεις. Ο Βολανάκης είδε στους παραγνωρισμένους χώρους των τότε λατομείων, μια αδρή και καθαρή αισθητική ποιότητα: την πρωτογενή ευγένεια της Πέτρας. Έτσι αρχίζει μια ιστορία σ’ ένα χώρο που συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Το Θέατρο Πέτρας φιλοξενεί κάθε καλοκαίρι το Διεθνές Φεστιβάλ Πέτρας στα πλαίσια του οποίου διοργανώνονται συναυλίες, θεατρικές παραστάσεις κ.α. δρώμενα.

Δήμος Πετρούπολης

Ο δήμος Πετρούπολης βρίσκεται στην Περιφερειακή ενότητα Δυτικού Τομέα Αθηνών της Περιφέρειας Αττικής. Με την εφαρμογή της νέας διοικητικής διαίρεσης της χώρας κατά το πρόγραμμα Καλλικράτης το 2011 ουδεμία μεταβολή επήλθε στο Δήμο.

Κοινοτάρχες, δήμαρχοι και εκλογές

Πρόεδροι της Κοινότητας Πετρούπολης υπηρέτησαν οι: Νικόλαος Μπικές (1946-48), Παντελής Ζαφείρης (1949), Παύλος Ρηγάτος (1950), Ιωάννης Αυγουστάκης (1951-53), Χριστόφορος Καλογερόπουλος (1954), Δημ. Φελεκέας (1954), Δημ. Οικονομόπουλος (1957-59), Παντελής Ζαφείρης (1959-62), Κωνσταντίνος Φιλίππου (1962-64),Νίκος Παξιμαδάς (1964-67), Ιωάννης Κοντοπίδης (διορισμένος, 1967) και Κώστας Κεφάλας (διορισμένος, 1967-71), Μ. Μπάκα (2015-22). Πρώτος δήμαρχος διορίστηκε το 1972 ο Γεώργιος Στρατογιαννάκος και στη συνέχεια δήμαρχος υπηρεσιακά ανέλαβε ο Βασ. Ξενικάκης (1974-75). Για πολλά χρόνια κοινοτάρχης (1964–67 και δήμαρχος (1975-94) της πόλης εκλεγόταν ο Νικόλαος Παξιμαδάς, υποστηριζόμενος από το Κ.Κ.Ε. Μετά την αποχώρησή του από την πολιτική και τη δημόσια ζωή της πόλης, ένας άλλος υποψήφιος υποστηριζόμενος από το Κ.Κ.Ε., ο Γιώργος Γιώγος, έγινε ο δήμαρχος της πόλης για 7 χρόνια (μεταξύ 1995 και 2002). Το 2003 ανέλαβε τη διοίκηση του δήμου ο Στέφανος Βλάχος, υποστηριζόμενος από τον Συνασπισμό και το ΠΑ.ΣΟ.Κ., και επανεκλέχθηκε και στις δημοτικές εκλογές του 2006. Με την εφαρμογή της νέας διοικητικής διαίρεσης της χώρας κατά το Πρόγραμμα Καλλικράτης το 2011 ουδεμία μεταβολή επήλθε στο Δήμο, σύμφωνα με το άρθρο 1,§ 5.1.Β αυτού. Στις δημοτικές εκλογές του 2010 στην Πετρούπολη εξελέγη η Λαϊκή Συσπείρωση (ΚΚΕ) και δήμαρχος ο Θωμάς Κοτσαμπάς στο τιμόνι της δημοτικής αρχής με ποσοστό 55% έναντι 45% που έλαβε ο υποστηριζόμενος υποψήφιος του ΠΑ.ΣΟ.Κ. και του ΣΥΡΙΖΑ. Στις εκλογές του Μαΐου του 2014 νέος δήμαρχος εξελέγη και πάλι υποψήφιος με τη Λαϊκή Συσπείρωση, ένας απ' τους νεαρότερους της Ελλάδας, ο Βαγγέλης Σίμος με ποσοστό 53% έναντι του ανεξάρτητου υποψηφίου Δημήτρη Ταλιούρα όπου συγκέντρωσε το 47% των ψήφων. Τον Μάιο του 2019 εξελέγη δήμαρχος για τρίτη φορά ο Στέφανος-Γαβριήλ Βλάχος, ο οποίος συγκέντρωσε ως ανεξάρτητος υποψήφιος (ΑΔΕΚ) το 50,99% των ψήφων, έναντι του 49,01% που έλαβε ο υποστηριζόμενος υποψήφιος της Λαϊκής Συσπείρωσης Βαγγέλης Σίμος. Ο Σίμος εξελέγη δήμαρχος το 2023 με την υποστήριξη του ΚΚΕ με ποσοστό 55,33%.

Πληθυσμιακή εξέλιξη

Ωστόσο, σύμφωνα με στοιχεία του Δήμου και της Δ.Ε.Η., ο πραγματικός πληθυσμός το 1991 εκτιμάτο στους 47 χιλιάδες και το 2001 στους 65 χιλιάδες κατοίκους.

Εικόνες

Παραπομπές

Βιβλιογραφία

Ανδρέας Α. Μηλιώνης, Η πόλη της πέτρας (έκδοση του Δήμου Πετρούπολης, Μάρτιος 2005). Τμήμα του βιβλίου δημοσιεύεται στον ιστοχώρο του Δήμου Πετρούπολης (ενότητα Ιστορικά Στοιχεία).

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Ο δικτυακός τόπος του Δήμου Πετρούπολης