Το Ζαγκλιβέρι αποτελεί κωμόπολη και δημοτική κοινότητα του Δήμου Λαγκαδά. Βρίσκεται 47 χιλιόμετρα ανατολικά της Θεσσαλονίκης και πριν την εφαρμογή του σχεδίου Καλλικράτης αποτελούσε την έδρα του Δήμου Καλλινδοίων. Ο πληθυσμός ανέρχεται στους 1.775 κατοίκους σύμφωνα με την απογραφή του 2021 και ασχολείται κυρίως με τον πρωτογενή τομέα.

Ονομασία

Το όνομα Ζαγκλιβέρι είναι Λατινικό από το Zagli και vera και σημαίνει πραγματική Ζάγκλη της Σικελίας, έτσι ονόμασαν την περιοχή οι Ρωμαίοι που βρέθηκαν στην περιοχή για την μάχη της Λητής. Στην περιοχή υπάρχουν τα ερείπια της Μακεδονικής πόλης των Καλλινδοίων όπου είχε περάσει ο Μέγας Αλέξανδρος πηγαίνοντας για την Ασία και στρατοπέδευσε καρφώνοντας πασσάλους για να δέσει τα άλογα του ιππικού του. Σύμφωνα με τις αφηγήσεις, οι πάσσαλοι αυτοί ρίζωσαν και έγιναν δέντρα, γι' αυτό και η περιοχή ονομάζεται "Χίλια δέντρα".

Ιστορικά στοιχεία

Το χωριό υπήρχε και στα βυζαντινά χρόνια και πρώτα αναφορά στις πηγές γίνεται το 1445 σε οθωμανική απογραφή. Σε όλη τη διάρκεια της τουρκοκρατίας ήταν μικτό χωριό και ανήκε διοικητικά στο ναχιγιέ του Παζαργκιάχ.Σπουδαίος αγωνιστής της επανάστασης του 1821 ήταν ο Στεριανός Αθανασίου. Η κωμόπολη αποτέλεσε τόπο εγκατάστασης για 60 οικογένειες Ελλήνων Θρακιωτών προσφύγων από τη Μανδρίτσα της Βόρειας Θράκης (Ανατολικής Ρωμυλίας) το 1914. Μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή το 1922 εγκαταστάθηκαν στο Ζαγκλιβέρι Έλληνες Μικρασιάτες πρόσφυγες από το Παπαζλί της Μαγνησίας της Μικράς Ασίας. Κατά την περίοδο της οθωμανικής κυριαρχίας, το χωριό ήταν στην κυριολεξία χαμένο μέσα σε δέντρα, σε βαθμό που το χωριό να μην φαίνεται. Η σημερινή εικόνα του χωριού είναι τελείως διαφορετική με μόνο ένα μεγάλο γέρικο πλάτανο στην πλατεία του χωριού να θυμίζει εκείνες τις εποχές.

Μνημεία και αξιοθέατα

Στο κέντρο του χωριού βρίσκεται ο ναός του Αγίου Γεωργίου, ο οποίος χτίστηκε το 1912. Το χωριό υπαγόταν στην επισκοπή Αρδαμερίου και ήταν έδρα της μητρόπολης για κάποια χρόνια. Στο Ζαγκλιβέρι γεννήθηκε και μαρτύρησε το 1764 η νεομάρτυς Ακυλίνα. Προς τιμήν της οι κάτοικοι του χωριού, με πρωτοβουλία και προσπάθειες του μικρασιάτη ιερέα Αναστασίου Θεολόγου, έκτισαν ναό, που θεμελιώθηκε το 1985. Η μνήμη της αγίας εορτάζεται κάθε χρόνο στις 27 Σεπτεμβρίου, ενώ οργανώνεται πενθήμερο πολιτιστικών εκδηλώσεων, τα «Ακυλίνεια». Το 2013 μετά από όραμα που είδε κάποια γυναίκα βρέθηκαν τα οστά της θαμμένα στην αυλή της εκκλησίας της Όσσας και μεταφέρθηκαν με κάθε επισημότητα στο Ζαγκλιβέρι και τοποθετήθηκαν στον ναό της για να τα προσκυνούν οι πιστοί. Διατηρείται το σπίτι της αγίας Ακυλίνας-Αγγελίνας, το οποίο είναι επισκέψιμο έπειτα απο την ριζική ανακαίνιση του που έγινε κατα την διάρκεια της δημαρχίας του κ. Σταύρου Καμαρούδη (1998-2010). Σε αυτό στεγάζονται διάφορα λαογραφικά κειμήλια. Είναι μια χαρακτηριστική ισόγεια οικία μακεδονίτικης αρχιτεκτονικής και έχει ανακηρυχθεί διατηρητέο μνημείο από το Υπουργείο Πολιτισμού καθώς κτίσθηκε προ 250 ετών.

Φωτοθήκη

Παραπομπές

Πηγές

Δημοτικό Διαμέρισμα Ζαγκλιβερίου Το Ζαγκλιβέρι - mandritsiotes-zagliveriou